Όλοι συνυπεύθυνοι στην παραβατικότητα των Νέων.
Όλοι συνυπεύθυνοι στην παραβατικότητα των Νέων.
Ιακώβου Γ. Μπριλή
Μαθηματικού.
Η παραβατικότητα των νέων εκφράζει την απόκλιση και έκτροπη συμπεριφορά παιδιών και ανηλίκων εφήβων, η οποία εμφανίσθηκε και διογκώθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Αυτή συμπεριφορά δεν λαμβάνει πάντοτε την μορφή αξιόποινης εγκληματικής πράξης, ενώ σε μεγάλη έκταση δεν αποκαλύπτεται και δεν «καταγγέλλεται» από τα θύματά της, από τις οικογένειες των δραστών και το κοινωνικό περιβάλλον.
Ο χώρος διάπραξης των αξιόποινων πράξεων των ανηλίκων (οικογένεια, σχολείο, τοπική κοινωνία) αποκρύπτει και συγκαλύπτει αυτή την παράνομη συμπεριφορά λόγω συνυπευθυνότητας της οικογένειας, προβαλλόμενης αναρμοδιότητας της σχολικής κοινότητας ή και λόγω ανεύθυνης στάσης της τοπικής κοινωνίας και καιροσκοπικής πολιτικής των λοιπών φορέων κοινωνικοποίησης των ανηλίκων.
Η κατάσταση της παιδικής και εφηβικής παραβατικότητας προσλαμβάνει γενικευμένο χαρακτήρα εγκληματικότητας μέσα και έξω από την οικογένεια, μέσα και πέρα από τα σχολικά ιδρύματα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ενώ και στους εξωτερικούς χώρους (δρόμοι, πάρκα, αυλές) των αστικών κέντρων, μεγάλων και μικρών, εκτυλίσσονται καθημερινά ατομικές και συλλογικές αξιόποινες πράξεις (κλοπές, ληστείες, βιασμοί, επιθέσεις), οι οποίες χαρακτηρίζονται από πρωτόγνωρη βιαιότητα και αντικοινωνικό πάθος.
Επειδή οι ανήλικοι δράστες διανύουν ακόμη το στάδιο της κοινωνικοποίησης η οποία συντελείται μέσα στον οικογενειακό και εκπαιδευτικό χώρο , πριν εξέλθουν στην ανοιχτή κοινωνία και πριν προφθάσουν να παίξουν τους συνήθεις κοινωνικούς ρόλους των ενηλίκων με την απασχόληση, κυρίως, η οποία δυσκολεύεται να εξασφαλιστεί λόγω της ανεργίας, μπαίνει το ζήτημα της επιτυχίας της ορθής διαπαιδαγώγησης και της κατάλληλης παιδείας που παρέχονται όπως και κατά πόσον γίνεται κατορθωτό να εμπνευστούν οι νέοι από ιδανική και ηθικές και κοινωνικές αξίες. Δηλαδή η αντικοινωνική συμπεριφορά αρκετών νέων από την παιδική ήδη ηλικία αποδεικνύει ότι το περιεχόμενο της κοινωνικοποίησης και από το σπίτι και από το σχολικό περιβάλλον δεν είναι πλέον κατάλληλο, λειτουργικό και αξιόπιστο αλλά εμφανίζει παθογένειες.
Ας πάμε στην οικογένεια: Το παιδί απ΄τη νηπιακή ηλικία δέχεται την φροντίδα των οικιακών βοηθών ή των νηπιακών σταθμών λόγω του ότι απουσιάζουν και οι δύο γονείς απ΄ το σπίτι κάθε μέρα. Έπαψαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες να συμβάλουν στην κοινωνικοποίηση των εγγονών, χάθηκε η εποχή την οποία χαρακτήριζαν η πραότητα, η ανεκτικότητα, ο λόγος του μύθου και του παραμυθιού, του ηρωϊκού παραδείγματος προσώπων γνωστών ή αγνώστων. Χάθηκε η παρέα της γειτονιάς , η παρέα των παιδιών που ανέμελα έπαιζαν στις αλάνες, τα δρομάκια, τις αυλές , τις πλατείες. Χάθηκε η ομορφιά και η ζεστασιά που αναπτύσσονταν στις οικογενειακές εκδρομές με φιλικές οικογένειες, το περπάτημα προς την φύση , η εξερεύνηση των δασών, των ποταμιών, των σπηλιών, του έναστρου ουρανού. Κοντολογίς χάθηκε σε μεγάλο βαθμό η επαφή με τα άλλα παιδιά και τους ανθρώπους.
Σήμερα ήρθε το κινητό, το facebook, το ηλεκτρονικό παιγνίδι, η απομόνωση και η αποστασιοποίηση από τους συνομιλήκους με αποτέλεσμα την μη ομαλή κοινωνικοποίηση, την ¨γκετοποίηση¨ με αποτέλεσμα την εκδήλωση παραβατικών συμπεριφορών.
Ας πάμε στο σχολικό περιβάλλον: Η κατάσταση στο σχολείο σήμερα απέχει πάρα πολύ απ΄ το χτές. Σήμερα είναι αδιαμφισβήτητο στο σχολείο υπάρχει επικέντρωση στην παροχή γνώσεων και δεν δίδεται η πρέπουσα σημασία στην αγωγή και τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Από τη μια η στόχευση του εκπαιδευτικού συστήματος στην επιτυχία στις Πανελλήνιες εξετάσεις συνοδευόμενη από τα πολύωρα απογευματινά φροντιστήρια, από την άλλη οι τρέχουσες λειτουργίες της αγοράς των συμφερόντων των πολυεθνικών γενικότερα, κυριάρχησαν και φαίνεται ότι επιδρούν διαρκώς επιφέροντας αλλαγές στην μετάπτωση της επικρατούσας κλίμακας των αξιών της ελληνικής κοινωνίας προς μια κατεύθυνση κοινωνικοποίησης με λίγα πλεονεκτήματα και περισσότερα μειονεκτήματα.
Ο περιορισμένος ρόλος των δράσεων και άλλων φορέων που παλαιότερα είχαν παρουσία , όπως κάποιων οργανώσεων ή πολιτιστικών συλλόγων και η απαξίωσή τους , άφησε χώρο ελεύθερο σε εξωοικογενειακές και εξωσχολικές επιδράσεις τρίτων προσώπων νέων ή όχι οι οποίοι με κατάλληλο τρόπο προσέγγισαν αρκετούς νέους καταφέρνοντας σταδιακά να τους παρασύρουν σε διάφορες πρωτότυπες αλλά παράνομες ενέργειες.
Σ' αυτό το αποσταθεροποιητικό περιβάλλον, πολλά ανήλικα παιδιά, μέσα από τις ευκαιριακές ομάδες, την τηλεόραση, τα playstation και το καταναλωτικό παραλήρημα των ενηλίκων, ακολουθούν άτυπους δρόμους συμπλήρωσης ή και αναπλήρωσης της κοινωνικοποίησης που τους στερούν οι γονείς τους.
Οι δρόμοι αυτοί οδηγούν στην κακή διατροφή, σε ποικίλες μορφές επικοινωνίας (πχ με αναφορά σε σόκιν ιστορίες, άσεμνες φωτογραφίες, λεξιλόγιο Argo, ζωντανές σκηνές βίας και γενικά στην παραβατικότητα. Τα εικονικά παιχνίδια όπως αρκετά απ΄αυτά του playstation προσφέρουν στα ανήλικα παιδιά, ακόμη και των κάτω των δέκα ετών, συνθήκες εξοικείωσης και προσομοίωσης με εγκληματικά δρώμενα, όπως η καταδίωξη από παρανόμους και εξόντωση με φανταστικά όπλα των αστυνομικών, η καταστροφή με όπλα και εκρηκτικά αυτοκινήτων κλπ, η διάρρηξη τραπεζών και τα παρόμοια.
Έτσι τα ανήλικα παιδιά «βιώνουν» τα αισθήματα και την ικανότητα των παρανόμων (δολοφόνοι, κλέφτες, διαρρήκτες), εγγράφουν στους εγκεφαλικούς νευρώνες τους αυτές τις εικόνες πού θα παραμείνουν εκεί αναλλοίωτες ενώ ενσωματώνουν στο υποσυνείδητό τους τον εθισμό στην ιδέα της βιαιότητας, με την παράλληλη δημιουργία μιας ιδεολογίας υπέρ της παραβατικότητας.
Η Ελληνική πολιτεία όμως που είναι σε όλα αυτά; Πώς τα αντιμετωπίζει; Έχει δημιουργήσει τα κατάλληλα δημόσια συμβουλευτικά κέντρα γονιών και εφήβων; Παρέχει στήριξη στους εκπαιδευτικούς με κοινωνικούς λειτουργούς ή ψυχολόγους; Δυστυχώς δεν μπόρεσε απ΄ όσα ξέρουμε η Ελληνική πολιτεία να προχωρήσει σ αυτά τα επίπεδα παροχών προς τους πολίτες της ή αν δεχτούμε ότι κάτι έκανε θα λέγαμε ότι ήταν μικρής κλίμακας μέτρα μάλλον ανεπαρκή. Προχώρησε μάλλον στο να θεσπίζει κάποια μέτρα καταστολής, τα οποία πολλάκις φέρουν και αντίθετα αποτελέσματα αφού προκαλούν αντίδραση πολλαπλάσια και επίταση των παραβατικών συμπεριφορών.
Έτσι γιγαντώνεται η παραβατική δραστηριότητα των νέων με ομαδικό τρόπο και ενώ παλαιότερα ήταν πιο έντονη μόνο στις μεγαλουπόλεις που είναι απρόσωπες , τελευταία εξαπλώνεται αδιάκοπα ( κυρίως με ξυλοδαρμούς ανηλίκων θυμάτων) και σε Περιφερειακές πόλεις. Δυστυχώς και στην Χίο εμφανίστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια συμπεριφορές παραβατικότητας και χρειάζεται να ληφθούν κατάλληλα μέτρα από τις οικογένειες, τα σχολεία και την πολιτεία. Τα μέτρα καταστολής δε πρέπει να έχουν τέτοια μορφή που να μην εξαγριώνουν περισσότερο τους νέους που εμπλέκονται αλλά να είναι στην κατεύθυνση που άγει προς την ομαλή κοινωνικοποίηση και ενσωμάτωση των νέων στον κοινωνικό περίγυρο.
Για την αποδόμηση του συστήματος των ηθικών αξιών και των κοινωνικών κανόνων συμβίωσης όπως και για την έλλειψη σωστής συμπεριφοράς και ουσιαστικής ανάπτυξης διαλόγου με τους νέους μας σε όλα τα επίπεδα , είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι : γονείς, εκπαιδευτικό σύστημα, Ελληνική Πολιτεία αλλά και όσα Αθλητικά Σωματεία εκτρέφουν τον χουλιγκανισμό. Χρειάζεται ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών εδώ και τώρα!!!